Cyberrisico’s zijn bron van zorgen bij verzekeraars

Verzekeraars zien hun vermogen om te veranderen en cyberrisico’s als grootste bedreigingen voor hun sector. Verder beschouwen ze voor het eerst sinds de start van het onderzoek de alsmaar voortschrijdende technologie als risicofactor.

Dat blijkt uit ‘Insurance Banana Skins 2017’, een onderzoek dat het Britse Centre for the Study of Financial Innovation (CSFI) heeft uitgevoerd, in samenwerking met PwC. Voor het onderzoek werden wereldwijd 836 verzekeraars, toezichthouders en marktkenners geïnterviewd. Het tweejaarlijkse onderzoek, dat potentiële bananenschillen – waaraan het zijn naam te danken heeft – rankt, laat zien dat operationele risico’s dit jaar met stip stijgen op de ranglijst. Zo maken verzekeraars zich zorgen over hun vermogen om uitdagingen rondom digitalisering, consolidatie, nieuwkomers (InsurTech) en kostenreductie het hoofd te bieden. Een aantal hiervan komt nieuw binnen op de ranglijst en hangt nauw samen met nieuwe technologieën die de wereld van verzekeraars op zijn kop zetten. Voorbeelden zijn zelfrijdende auto’s, het internet der dingen en kunstmatige intelligentie.

Cybercriminaliteit

Een andere stijger die met digitalisering samenhangt is cybercriminaliteit: dit onderwerp steeg op de lijst van de vierde naar de tweede plaats. Verzekeraars vrezen zowel de cyberaanvallen op hun eigen organisatie als ook een toename van uitkeringen van verzekerde schade als gevolg van cybercrime.

“Cyber is hard gestegen, terwijl de survey is uitgevoerd voor de recente ransomware-aanvallen”, zegt Bas van de Pas, verantwoordelijk voor de verzekeringssector bij PwC. “De sector werkt veelal met privacy gevoelige informatie en het is dus niet verwonderlijk dat men bezorgt is over dit risico.”

Subsectoren “leven” en “schade”

Hoewel change management het voornaamste risico in de verzekeraarssector is, ondervinden de subsectoren “leven” en “schade” andere risico’s. In de sector ‘leven’ is men nog steeds bezorgd om de voortdurende lage reïnvestment rates wat de toekomstige winstgevendheid uit kan hollen. Technologie wordt als het grootste risico beschouwd in de sector “schade”.

Het tweede cluster aan hoog genoteerde risico’s, zoals de renteontwikkeling (4), rendementen op investeringen (5) en macro-economische factoren (7) laten zien dat er nog steeds zorgen zijn over economische instabiliteit. Hoewel er duidelijke signalen van groei zijn, is het vertrouwen van verzekeraars in de economie broos als gevolg van groeivertraging in China, mogelijke protectionistische maatregelen van Trump en het groeiende populisme in Europa. Ook het risico op politieke inmenging is sterk gestegen. Al is de Brexit geen grote bron van grote zorg voor verzekeraars, met name niet voor verzekeraars zonder operaties in het Verenigd Koninkrijk.

Regelgeving

In de laatste drie edities stond regelgeving steevast in de top van de ranglijst. Maar dit jaar valt hij buiten de top-5. Nieuwe regels zoals Solvency 2 zijn grotendeels geïmplementeerd. Daar staat tegenover dat veel verzekeraars de komende jaren hard aan de slag moeten met de nieuwe boekhoudregels (IFRS17) die onlangs zijn gepubliceerd.

Het bananenschil-onderzoek toont verder aan dat het vermogen van de verzekeringssector om talent aan te trekken en te behouden een snelgroeiende zorg is. Vooral personeel met vaardigheden die nodig zijn voor de digitale transformatie is schaars. Dat vormt een risico voor hun veranderende businessmodel.

Steeds uitdagender klimaat

Over het algemeen wordt het klimaat voor verzekeraars steeds uitdagender, aldus de respondenten. De 2017 Banana Skins Index, die het niveau van angst in de sector meet, is op een recordhoogte, terwijl het vermogen van de sector om deze risico's aan te pakken is gedaald ten opzichte van 2015. Daarentegen schatten Nederlandse participanten de risico’s lager in en zeggen ze beter voorbereid te zijn.

: “Het grootste risico in de verzekeringssector heeft niet langer te maken met de stand van de economie, maar is 'change management' (plaats 6 in 2015). Dit geeft aan dat de sector onderkent dat een niet-adequate reactie op alle veranderingen om ons heen kan resulteren in financiële, operationele of zelfs existentiële uitdagingen”, aldus Van de Pas. Een deelnemer aan de survey: “Het grootste risico waarmee de industrie geconfronteerd wordt, is dat men irrelevant wordt.”

Insurance Banana Skins 2017

De Insurance Banana Skins 2017 ziet er als volgt uit (2015 ranking tussen haakjes):

1. Change management (6)
2. Cyberrisico’s (4)
3. Technologie (-)
4. Renteontwikkeling (3)
5. Beleggingsrendementen (5)
6. Regelgeving (1)
7. Macro-economie (2)
8. Concurrentie (-)
9. Talent (15)
10. Gegarandeerde producten (7)
11. Politieke inmenging (16)
12. Business practices (11)
13. Kostenreductie (-)
14. Kwaliteit van management (12)
15. Kwaliteit risicomanagement (10)
16. Sociale veranderingen (20)
17. Reputatie (18)
18. Productontwikkeling (17)
19. Corporate governance (21)
20. Kapitaalbeschikbaarheid (22)
21. Complexe instrumenten (25)
22. Brexit (-)